چگونه مطالعه کنیم ؟
مقدمه :
روزگاری تصور می شد که دانش آموزان بدان دلیل در تحصیل موفق نمی شوند که استعداد تحصیلی ویا هوش کافی ندارند. اما امروزه ثابت شده است که دانش آموزان نا موفق بیشتر به این علت مردود می شوند که نمی دانند چگونه وبطورموثر مطالعه کنند.
سه عامل ، لازمهی موفقیت درفراگرفتن دروس است:
1- شایستگی که ازآن به عنوان هوش تحصیل ییاد میشود.
2-علاقه به درس که معمولا براثردرک درست هدفها ومقاصدآینده بوجود میآید.
3- شیوههای ماهرانهی مطالعه.
تنظیم برنامه :
درسهای که بصورت فشرده فراگرفته می شوند به سرعت فراموش می شوند.وضمنا فعالیت بیش ازحد مغز منجربه ناراحتیهای هیجانی واضطراب ذهنی می شود.با تنظیم برنامۀ مشخص مطالعه واجرای دقیق آن از ابتدای سال تحصیلی می توان ازاین خطرات جلوگیری کرد.
برای تنظیم برنامه بهتر است :
* برای مطالعه هردرس وقت کافی منظور کنید.
* ساعت هایی از روز را به مطالعه اختصاص دهید که بیشترین آمادگی را برای یادگیری دارید. بهترین زمان برای مطالعه ساعات اولیه روزوبهترین زمان مرور مطالب زمان قبل از خواب است.
* متناسب با تعداد صفحات کتاب وسطح دشوار مطالب بطور واقع بنیانه مدت مطالعه خودرا تعیین کنید
.* برنامۀ مطالعه خودرا متناسب با روحیۀ شخصی خودتان تنظیم کنید ودرسها را به صورت هفتگی مطالعه کنید.
* در برنامۀ روزانۀ خودفرصت کافی برای تجدید قوا ورفع خستگی وبودن بادیگران پیش بینی کنید.
* برنامۀ مطالعه خودرا به نحوی تنظیم کنید که دریک نشست بیش از یک ساعت ویاحداکثریک ساعت ونیم صرف مطالعه یک درس نشود.
- در هنگام مطالعه با خود رو راست باشیداگرنمی توانید تمرکزداشته باشید ویا آنچه را که خوانده اید بخاطر آورید مطالعه خودرا به متوقف کنید وبه فعالیت دیگری بپردازید.
یادداشت برداری :
یادداشت برداری نوعی تکراردرس است که هم سبب تمرکز حواس وهم موجب بیشتر بخاطر سپردن مطالب می شود.برای یادداشت برداری روشهای مختلفی وجود دارد که تجربه وتمایل شخصی شما ونوع موضوعات مورد مطالعه تعیین کنندۀ روش یادداشت برداری است این روشها عبارتند از:
- کلمات اساسی (کلیدی)راپیداکرده وآنها رایادداشت کنید یا زیرآنهاخط بکشید .
- مطالب را به رمزهای خاصی تبدیل کنید تا یادآوری آنها آسانتر شود. یکی از شیوهای به رمزآوردن مطالب استفاده ازحروف اول بعضی ازکلمات وتبدیل آنها به جمله یا کلمۀ معنادار است برای مثال: چهارحروف مضارع (ت،ی،ن ا،) را با کلمه تینا بخاطر بسپارید.
چگونه درس بخوانیم ؟
ابتدا به کل فصل نظر اجمالی بیندازید. عناوین ،تصاویر، نمودار ها وزیر مجموعههای هر بخش را مرور کرده ، سپس به خواندن مطالب بپردازید وپس از اتمام هرپاراگراف یا صفحه زیر اطلاعات مهم واساسی خط بکشید یا آنها رارنگی کنید.هنگامی
که مطالعه یک بخش رابه پایان رساندید خلاصه کامل از اساسی را به زبان
خودیادداشت کنید این یادداشت ها توشۀ شما اساسی را به زبان خودیادداشت کنید این یادداشت ها توشۀ شما برای مرور قبل از امتحان می باشد.آخرین مرحله مرور باید بصورت ذهنی باشد که شامل ازحفظ گفتن نکات مهم واساسی یا نوشتن آنها روی برگه است
هدف از مرور درس ها یادگیری و تکرارآموخته ها می باشد
بهترین موقع یادداشت برداری هنگامی است که مطالعه یک بخش یافصلی از کتاب را به اتمام رسانده اید ونکات مهم وفرعی مطالب را علامت گذاری کرده اید دراین هنگام است که میتوانید با صرف زما نی کوتاه خلاصهای کامل ازآنچهخوانده اید وآموخته اید با زبان خود تنظیم کنید.
عوامل موثر در مطالعه :
1- مکان مناسب : مکان مناسب یکی از عوامل موثر درمطالعه است ونبودن آن باعث اختلال دریادگیری می شود مکان خاصی برای مطالعه خوددرنظربگیرید. به محض حضوردرمکان فقط به کارمطالعه بپردازیدوهرفکرمزاحمی که به مغزتان رسید باقاطعیت آن را دور کنیدواجازه ندهید تاپایان ساعت مطالعه بازگرددمطالعه دریک اتاق آشنا که لوازم آن هرروزپیش چشم شماست بازدهی شما را افزایش میدهد زیرا این اتاق آنقدرآشنا وعادی است که متحرکات اطراف خودرا در عین حال که می بینید نمی - بینید.بنابراین سعی کنید مرتب محل مطالعه خودراتغییر ندهید .
علاقه وانگیزه :آنچه دریادگیری وخواندن تاثیرزیادی دارد علاقه است .علاقه داشته باشید تا سرعت یادگیریتانبالا رود به خوددلگرمی دهید، که مطالب درسی آنچنان هم سخت نیس
اعلاقه وحالتی خوشایند به مطالعه بپردازیدتا
یادگیری ویادآوری بهتری داشته باشید.
تمرکز حواس: منظور از تمرکز حواس توجه کامل به مطالب وموضوع مورد نظر است. اگرهنگام مطالعه تمرکز نداشتید وحواس شما پرت شد ازمطالعه دست بکشید وآنچه که باعث حواس پرتیتان می شود برروی یک برگه کاغذ بنویسید وبه خودبگویید درساعتی خاص به آن خواهید پرداخت .پس از شروع مطالعه همه وسایل موردنیازرا دردسترس خودقراردهید زیرابلندشدن برای دست یافتن بهآنها به تمرکز حواس شما لطمه می زند.همچنین وسایل اضافی مانند عکس وروزنامه وکتابهای دیگررا ازمقابل دید خودبردارید زیراتصویرآنها باعث حواس پرتی واتلاف وقت شما خواهدشد
پیش از مطالعه فرصت کوتاهی راصرف تهیه تدارکات وملزومات مطالعه کنیدوآنهارامرتب بچینید تادیگر بهانهای
برای توقف مطالعه وبرخاستن ونشستن باقی نماند
آماده شدن برای امتحا نات :
بهترین کاری که برای آماده شدن می توان کرد مطالعه منظم ، مداوم و روزانه است بااین وجودرعایت توصیه های زیر به شماامکان می دهدکه، درموقع امتحان مطالبی راکه فراگرفته اید بطور موثربکارببرید:
1- داشتن نگرش مثبت ودرست نسبت به امتحانات:
امتحانات راوسیله ای برای بالا بردن کفایت وقدرت فراگیری خودبدانید.
2- تامین سلامتی کامل:
به اندازه کافی بخوابید واستراحت کنیدغذاهای مقوی ومناسب بخورید برای ورزش وتفریح خود برنامه ریزی کنید هرگز به
هرگز به قصد انباشتن معلومات درحافظه ومغزخود شب امتحان دیروقت بیدار نمانید وازخواب لازم وضروری غفلت نکنید
3- عادت به مطالعه منظم و روزانه : بدانیدزمان آماده شدن امتحانات درست ازاولین روز شروع کلاسها آغازمی شود .تکالیف خودرا روزانه انجام دهید ودرسها رابطورمنظم مرور کنید .وآخرهرهفته آنچه موردنظرشماست بازمرورکنید
4- یادداشت های خودرا بطور منظم ومداوم مرور کنید.
5- بادانش آموزانی که درسها را نسبتا خوب یادگرفتند قراربحث دسته جمعی بگذارید
6-ورقههای امتحانات گذشتۀ خود وسوالهای امتحانی سالهای قبل را به دقت مطالعه کنید.
7 - زمانی رابرای آمادگی وحضور به موقع درجلسۀ امتحان در نظر بگیرید وازهمکلاسیهای مضطرب که درموردامتحان صحبت می کنند دوری کنید
منابع:
1- اویس د،فرو،موریس ا.لی، ،چگونه مطالعه کنیم تادانشجویی موفقی شویم، (1372)،ترجمۀ،عبدالحسین آل رسول،انتشارات زمان
2- سیف, علی اکبر((1376)،روانشناسی یادگیری ومطالعه ،نشر دوران.
طوسی،بهرام(1383)،مهارتهای مطالعه، مشهد ، نشر تایران .
3- یوسفی، زهرا،شیو های ارتقاء مهارتهای مطالعه"،وزارت علوم وتحقیقات فناوری ،معاونت دانشجویی دفتر مرکزی مشاوره.
4-"عوامل مؤثردرمطالعه"مجله موفقیت،سال 8، شماره 9،ص، 62 .
